ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΚΡΑΤΗΣΗ

Με πρόσφατες δηλώσεις τίθεται και πάλι στην επικαιρότητα το οξύτατο για τους Πολίτες και τους Νομικούς ζήτημα της λεγόμενης “προσωρινής κράτησης”.
Πολίτες, που απλώς κατηγορούνται, ακόμη και με μια απλή μήνυση, βρίσκονται στη φυλακή. Αυτό δεν αφορά μόνον τους αποκαλούμενους “ειδεχθείς εγκληματίες”. Αφορά τον οποιονδήποτε Πολίτη γιατί οποιοσδήποτε Πολίτης μπορεί να κατηγορηθεί και βέβαια να κατηγορηθεί άδικα. (Οι Πολίτες πρέπει πλέον να συνειδητοποιήσουν ότι οι περισσότερες ποινικές υποθέσεις προκύπτουν από τις καθημερινές οικονομικές, κοινωνικές και άλλες σχέσεις τους και δραστηριότητές τους, χωρίς να φαντάζονται ότι κάποια μέρα θα βρεθούν κατηγορούμενοι).
Και ο αριθμός των “προσωρινά κρατούμενων” όχι μόνον δεν μειώνεται αλλά αυξάνεται δημιουργώντας κοινωνικό πρόβλημα.
Πρώτα απ’ όλα για να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα της χωρίς νομικό και ουσιαστικό ορθολογισμό επιβολής “προσωρινών κρατήσεων” πρέπει να γίνει συνείδηση σε όσους επιβάλλουν “προσωρινή κράτηση” ότι η “προσωρινή κράτηση” δεν είναι ούτε προσωρινή ούτε κράτηση ! Δεν μπορεί να θεωρηθεί “προσωρινή” μια κράτηση, που μπορεί να φτάσει και τους 18 μήνες και δεν είναι “κράτηση”, διότι ο “προσωρινά κρατούμενος” είναι κανονικός φυλακισμένος, κρατείται στις φυλακές, που κρατούνται και κατάδικοι, και έχει την αντιμετώπιση καταδίκου.
Όσο δεν γίνεται συνείδηση σε όσους επιβάλλουν “προσωρινές κρατήσεις” ότι ο άνθρωπος που φεύγει από το ανακριτικό γραφείο μεταφέρεται με χειροπέδες σε μια φυλακή και εκεί θα περάσει ένα μέρος της ζωής του (μικρό ή και μεγάλο), δεν πρόκειται να βελτιωθεί τίποτε στη λειτουργία του θεσμού, όσες επιτροπές και παραεπιτροπές “σοφών” και αν συγκροτηθούν.
Ας μην κρυβόμαστε πια πίσω από τα λεκτικά παραπετάσματα ! Η μετονομασία της προφυλάκισης σε “προσωρινή κράτηση” δεν άλλαξε την φύση και την ουσία του θεσμού, που είναι κανονική ΠΡΟ-ΠΟΙΝΗ, αλλά τον εξωράϊσε μόνον λεκτικά - ορολογικά (όπως γίνεται συνήθως στην Ελλάδα, που επειδή η ουσία δεν μεταβάλλεται αλλάζουν τα ονόματα για να δώσουν την άχαρη επίφαση της κίνησης και της αλλαγής).
Πέραν τούτου είναι προβληματικό να εξωραϊζει λεκτικά κάποιος ένα ωμό στη φύση του θεσμό αλλάζοντας το όνομά του, που προβλέπεται από το Σύνταγμα (!), χωρίς να αναθεωρεί το Σύνταγμα.
Ένας άλλος παράγοντας, που συντελεί καθοριστικά στην υπερχρήση και κατάχρηση του θεσμού, είναι η αοριστία των προϋποθέσεών του. Όσο έστω και μία προϋπόθεση του θεσμού διατυπώνεται αόριστα, οι προφυλακίσεις θα εξακολουθήσουν να αυξάνονται.
Τι θα πει “αν αφεθεί ελεύθερος είναι πολύ πιθανό όπως προκύπτει από ειδικά μνημονευόμενα περιστατικά της προηγούμενης ζωής του ή από τα συγκεκριμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της πράξης για την οποία κατηγορείται, να διαπράξει και άλλα εγκλήματα” ; (Με αυτή κυρίως την προϋπόθεση επιβάλλεται το μεγαλύτερο μέρος των προσωρινών κρατήσεων). Εφόσον προσωρινή κράτηση επιβάλλεται κυρίως για κακουργήματα πάνοτε θα (μπορεί κανείς να πει ότι) “υπάρχουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ης πράξης, από τα οποία προκύπτει ότι είναι πολύ πιθανό να διαπράξει ο κατηγορούμενος και άλλα εγκλήματα”.
Οι χρησμοί του μαντείου των Δελφών ήταν πιο σαφείς από την προϋπόθεση του νόμου !
Η ανάγκη αιτιολόγησης της διάταξης, με την οποία επιβάλλεται η προφυλάκιση, προβάλλεται ως μια εγγύηση. Εδώ όμως παρεισέρχεται ο τρίτος παράγοντας. Το ουσιαστικά ανέλεγκτο της κρίσης του ανακριτή. Ποιος θα ελέγξει νομικά και ουσιαστικά την πλήρωση των προϋποθέσεων επιβολής της προσωρινής κράτησης ; Ποιος θα ελέγξει αν στοιχειοθετούνται οι προϋποθέσεις του νόμου ;
Βεβαίως προβλέπεται προσφυγή κατά των διατάξεων του ανακριτή. Όμως χρήσιμο θα ήταν για όσους λαμβάνουν νομοθετικές αποφάσεις να διερευνήσουν εάν και κατά πόσο το συγκεκριμένο σύστημα ελέγχου της επιβολής προσωρινής κράτησης λειτουργεί, δηλαδή να διερευνήσουν δύο παραμέτρους: α) αν ασκούνται προσφυγές σε περιπτώσεις, στις οποίες έπρεπε να ασκηθούν, και αν δεν ασκούνται ποιοι είναι οι λόγοι και β) ποια είναι η τύχη των ασκούμενων προσφυγών (και μήπως αυτός είναι καταλυτικός παράγοντας που αποτρέπει τις προσφυγές, συνεπώς και τη λειτουργία του συστήματος ελέγχου της προσωρινής κράτησης).
Και για να δούμε το ζήτημα σφαιρικά απ’ όλες τις απόψεις. Πώς μπορεί να αποφασίσει νηφάλια και ψύχραιμα ο ανακριτής, που δεν απεκδύεται των ανθρωπίνων ιδιοτήτων, για την επιβολή ή όχι προσωρινής κράτησης, όταν αντιμετωπίζει την πίεση μιας απροσδιόριστης και ελάχιστα ενήμερης για το Κράτος Δικαίου και τις θεμελιώδεις αρχές του “κοινής γνώμης” ή ισχυρών ομάδων πίεσης και όταν νοιώθει ότι μπορεί να ελεγχθεί για την τυχόν επιεική κρίση του, χωρίς να έχει στηρίγματα, όταν η απόφασή του να μην επιβάλει “προσωρινή κράτηση” θα προκαλέσει αντιδράσεις και μάλιστα ισχυρών παραγόντων (είτε είναι η “κοινή γνώμη” είτε είναι διάφορα συμφέροντα) ; Και πώς να αποφασίσει νηφάλια και αμερόληπτα όταν η μυστικότητα της ανακριτικής διαδικασίας, που είναι αναγκαία για μια λελογισμένη και ορθολογιστική ανακριτική διαδικασία, έχει ήδη ενταφιασθεί από πολλών ετών στο νεκροταφείο των νομικών ιδεών ;

Η πρότασή μου είναι: Όχι ασύμπτωτοι μονόλογοι. Διάλογος ανάμεσα στους δικαστές, στους εισαγγελείς και στους δικηγόρους για να βρεθεί με τη διαλεκτική διαδικασία η ορθή λύση με ακρόαση όλων των απόψεων.

Περιμένουμε τις προτάσεις και της Πολιτείας για να ασκήσουμε εποικοδομητική κριτική με πλήρη και εμπεριστατωμένη γνώση της Επιστήμης αλλά και της ΠΑΝΔΑΜΑΤΟΡΟΣ ΠΡΑΞΗΣ

Και οι πολίτες, που αδιαφορούν γι’ αυτά τα θέματα, καλό είναι να γνωρίζουν ότι ποτέ δεν μπορείς να ξέρεις τις τροπές της τύχης. Και όταν η καμπάνα χτυπάει, δεν ξέρεις για ποιον χτυπάει. Μπορεί αύριο να χτυπάει για σένα.

Γιώργος Συλίκος

ΤΥΦΛΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ

Η Δικαιοσύνη, για να είναι ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ, πρέπει να είναι “τυφλή”.
Δεν πρέπει όμως να απονέμεται “στα τυφλά” !
Και κυρίως πρέπει να βλέπει στο σκοτάδι !
Αν δεν βλέπει στο σκοτάδι, είναι απλώς τυφλή αλλά όχι οξυδερκής, συνεπώς δεν βλέπει την αλήθεια, που κείτεται πάντοτε στο σκοτεινό βυθό ("εν βυθώ η αλήθεια").
Αν απονέμεται "στα τυφλά", δεν έχει λογική και λόγο.
Και αν δεν είναι τυφλή, δεν είναι Δικαιοσύνη.

ΔΙΚΑΙΟΛΑΤΡΕΣ